SUY NGHĨ
Khi ngồi thiền, suy nghĩ có thể đa dạng và phụ thuộc vào tâm trạng và trạng
thái tinh thần của mỗi người. Dưới đây là một số suy nghĩ phổ biến mà người ta
có thể trải qua khi ngồi thiền:
1. Suy nghĩ về công việc, gia đình, mối quan hệ: Đây là những suy nghĩ
hàng ngày mà chúng gặp khi ngồi thiền, những suy nghĩ này có thể xuất hiện
trong tâm trí và gây phiền toái.
2. Suy nghĩ về quá khứ và tương lai: Người ta thường suy nghĩ về những sự
kiện đã xảy ra trong quá khứ hoặc lo lắng về tương lai. Những suy nghĩ này có
thể làm mất tập trung và cản trở sự thư giãn trong thiền.
3. Suy nghĩ về cơ thể và sức khỏe: Khi ngồi thiền, một số người có thể cảm
nhận được những cảm giác về cơ thể, như đau nhức, mệt mỏi, hoặc khó chịu. Những
suy nghĩ này có thể xuất hiện và tạo ra sự không thoải mái trong quá trình thiền.
4. Suy nghĩ về tâm linh và ý nghĩa cuộc số Trong lúc thiền, một số người
có thể suy nghĩ về các vấn đề tâm linh, như ý nghĩa cuộc sống, tình yêu thương,
hay ý thức. Những suy nghĩ này có thể mang lại sự bình an và sự hiểu biết sâu sắc.
5. Suy nghĩ vô thức: Đôi khi, một số suy nghĩ không rõ nguồn gốc hoặc
không liên quan đến bất kỳ vấn đề cụ thể nào có thể xuất hiện trong tâm trí. Những
suy nghĩ này thường không quan trọng và chỉ cần để cho chúng trôi qua không g.
Trong quá trình thiền, mục tiêu là để nhận biết những suy nghĩ này mà
không chìm vào chúng hoặc bị chúng làm mất tập trung. Bằng cách nhìn nhận và chấp
nhận suy nghĩ mà không gắp vào chúng, ta có thể đạt được sự yên tĩnh và thư
giãn tinh thần.
SUY NGHĨ TIÊU CỰC
Thiền giả có suy nghĩ tiêu cực có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm:
1. Tâm lý không ổn định: Nếu người thực hành thiền không có tâm lý ổn định,
những suy nghĩ tiêu cực có thể xuất hiện dễ dàng. Cảm xúc tiêu cực như lo lắng,
căng thẳng, tức giận hay buồn bã có thể tạo ra những suy nghĩ không tốt trong
quá trình thiền.
2. Thói quen suy nghĩ: Một số người có thể có thói quen suy nghĩ tiêu cực,
như tự đánh giá thấp bản thân, tự trách mình, hoặc suy nghĩ về những trải nghiệm
không tốt trong quá khứ. Những suy nghĩ này có thể xuất hiện trong quá trình
thiền và gây phiền toái.
3. Áp lực cuộc sống: Cuộc sống hiện đại thường mang đến nhiều áp lực và
căng thẳng, và điều này có thể ảnh hưởng đến quá trình thiền. Những suy nghĩ
tiêu cực có thể là kết quả của áp lực công việc, gia đình, mối quan hệ hoặc các
vấn đề khác trong cuộc sống hàng ngày.
4. Khó khăn trong việc giữ tập trung: Thiền giả có thể gặp khó khăn
trong việc giữ tập trung và kiểm soát suy nghĩ. Khi không thể kiểm soát suy
nghĩ, những suy nghĩ tiêu cực có thể tự nảy sinh và làm mất tập trung.
5. Tiếp xúc với thông tin tiêu cực: Cuộc sống hiện đại đầy với thông tin
tiêu cực từ các phương tiện truyền thông, mạng xã hội và xã hội xung quanh. Tiếp
xúc liên tục với những thông tin tiêu cực này có thể tạo ra những suy nghĩ
không tốt trong tâm trí.
Để giải quyết vấn đề này, người thực hành thiền cần tập trung vào việc
nhận biết suy nghĩ tiêu cực mà không chìm vào chúng hoặc bị chúng làm mất tập
trung. Bằng cách nhìn nhận và chấp nhận suy nghĩ mà không gắp vào chúng, người
ta có thể dần dần giảm bớt suy nghĩ tiêu cực và đạt được trạng thái tĩnh lặng
trong thiền.
Hỏi: Tôi vẫn
còn suy nghĩ nhiều, vẫn còn bị phóng tâm nhiều, mặc dầu tôi rất cố gắng chú tâm
chánh niệm. Tại sao?
Đáp: Đừng
lo lắng, băn khoăn về chuyện đó. Hãy cố gắng giữ tâm an trụ trong hiện tại. Bất
kỳ tư tưởng gì hiện ra trong tâm bạn, bạn phải chú tâm ghi nhận nó. Những phóng
tâm ấy sẽ tự động ra đi. Cũng đừng ao ước sẽ xua đuổi được chúng; cứ thực hành
rồi bạn sẽ đạt được trạng thái tự nhiên. Cũng không nên có sự phân biệt giữa tốt
và xấu, giữa nóng và lạnh. Chẳng có tôi, chẳng có anh, và chẳng có tự ngã gì cả.
Chúng thế nào thì nhìn chúng thế ấy. Khi bạn đang ăn, bạn chẳng cần làm chuyện
gì đặc biệt cả, chỉ đơn thuần đi và chú tâm vào những gì đang xảy ra. Chẳng cần
phải dính mắc vào sự tĩnh lặng hay độc cư. Nghĩa là đừng bao giờ có tư tưởng:
tôi phải thiền một mình ở một nơi yên tĩnh mới tiến bộ được. Bất cứ đi nơi đâu
bạn cũng có thể thiền được. Khi bạn ở đâu bạn cũng đều phải biết mình và chú
tâm chánh niệm một cách tự nhiên. Nếu có sự nghi ngờ xuất hiện, phải theo dõi sự
nghi ngờ đến và đi. Chỉ giản dị thế thôi. Không bám víu hay nắm giữ điều gì, vật
gì, dầu tốt hay xấu. Trong khi đi kinh hành, thỉnh thoảng bạn có thể gặp vài trở
ngại. Chẳng hạn, tư tưởng của bạn bị ô nhiễm và hướng đi nơi khác, khiến bạn
không còn chú tâm vào bước đi nữa. Gặp những trường hợp phiền não đến quấy nhiễu
bạn như thế, bạn chỉ cần nhìn chúng, chúng sẽ ra đi. Đừng bao giờ suy nghĩ, bận
tâm đến những trở ngại đã trôi qua. Đừng ưu tư về những chuyện gì sắp hay chưa
xảy ra. Hãy an trú trong hiện tại.
Sự suy nghĩ nhiều và phóng tâm là những trạng thái tâm lý thông thường
mà nhiều người trải qua, đặc biệt là khi họ mới bắt đầu hành trình thiền định
hay chánh niệm. Dưới đây là một số nguyên nhân có thể giải thích tại sao bạn vẫn
còn trải qua sự suy nghĩ và phóng tâm nhiều mặc dù bạn đã cố gắng chú tâm vào
chánh niệm:
1. Thói quen suy nghĩ: Nếu bạn đã có thói quen suy nghĩ nhiều trong quá
khứ, điều này có thể khiến việc chú tâm trở nên khó khăn hơn. Cần thời gian và
kiên nhẫn để thay đổi thói quen này.
2. Môi trường xung quanh: Nếu bạn đang sống trong một môi trường có nhiều
xao lạc và phiền toái, việc chú tâm vào chánh niệm có thể trở nên khó khăn. Cố
gắng tạo ra một môi trường yên tĩnh và tĩnh lặng để tập trung vào việc thiền định
và chánh niệm.
3. Sự căng thẳng và áp lực: Các yếu tố căng thẳng và áp lực trong cuộc sống
hàng ngày có thể ảnh hưởng đến khả năng chú tâm vào chánh niệm. Hãy tìm cách giảm
căng thẳng bằng cách thực hiện các hoạt động giảm căng thẳng như tập thể dục,
yoga, hoặc thư giãn.
4. Quyền lực của ý thức vô thức: Ý thức vô thức có thể gây ra sự phân
tâm và những suy nghĩ tự động không cần thiết. Hãy nhận biết và chấp nhận sự xuất
hiện của những suy nghĩ này mà không lưu tâm và mặc kệ chúng.
5. Thiếu kiên nhẫn và nhận thức: Thực hiện một cuộc sống chánh niệm cần
kiên nhẫn và nhận biết rõ ràng về quá trình đang trải qua. Đừng tự đánh giá quá
khắt khe và tiếp tục thực hành chú tâm chánh niệm một cách kiên nhẫn và không
chán nản.
Hãy nhớ rằng thiền định và chánh niệm là những kỹ năng phải luyện tập
thường xuyên. Với thời gian và kiên nhẫn, khả năng chú tâm sẽ ngày càng tăng
lên và sự suy nghĩ cũng sẽ giảm đi.
