NGỦ KHI NGỒI THIỀN
Khi ngồi thiền mà ngủ,
có thể áp dụng các phương pháp sau đây để đối trị:
1. Tập trung vào thở:
Tập trung vào cảm nhận hơi thở đi vào và ra khỏi cơ thể. Chú ý đếm từ 1 đến 10
khi hít vào, và từ 10 đếm ngược xuống 1 khi thở ra. Quá trình này sẽ giúp bạn tập
trung vào hơi thở và ngăn ngừa sự lơ đễnh.
2. Định tâm vào một điểm
nhưng: Chọn một vật thể như hình ảnh, chữ chân dung hay đốm sáng nhỏ và tập
trung vào nó. Điều này giúp bạn giữ sự tập trung và không bị lạc trí trong suy
nghĩ.
3. Tăng cường thực tập
Quét cơ thể: Thực hiện một phiên bản thông qua việc làm quen với cảm giác và
tình trạng của cơ thể từ đầu đến chân. Nhận biết những vùng cơ thể mà bạn cảm
thấy thoải mái và những vùng có căng thẳng, sau đó nhẹ nhàng giãn cơ và thả lỏng
chúng.
4. Mở đèn cho có ánh
sáng: Đảm bảo rằng môi trường xung quanh bạn sáng, giúp giảm nguy cơ ngủ gật. Nếu
bạn nhận thấy mình đang ngủ, hãy nhẹ nhàng đánh thức bản thân và tiếp tục thiền.
Nhớ rằng, ngồi thiền
là một quá trình luyện tập và cần sự kiên nhẫn. Nếu bạn thường xuyên gặp phải
tình trạng ngủ khi ngồi thiền, hãy điều chỉnh tư thế ngồi hoặc chuyển sang thiền
trong tư thế nằm.
5. Thực hiện thiền nằm
ngửa: với đầu và vai nằm trên một gối hay chăn và chân thẳng. Tay để song song
hai bên thân. Tư thế này giúp bạn giữ thân thể thông thoáng và tránh trở nên
quá thoải mái hoặc mất cảnh giác.
Khi ngồi thiền thân được
nghỉ ngơi khiến ta cảm thấy tĩnh lặng và thư giãn, đồng thời nó cũng dễ dàng
đưa ta vào giấc ngủ. Trạng thái này trong thiền còn có tên gọi khác là hôn trầm.
Mình cũng không ít lần bị gật gù trong quá trình thiền, nhất là nếu thiền vào
lúc tối, trước khi đi ngủ. Như vậy, thời gian để ngồi thiền cũng khá quan trọng
vì nếu bạn thiền trong khi cơ thể đã khá mệt mỏi sau một ngày làm việc vất vả
hay bạn mới ăn no xong thì cơ thể sẽ muốn ngủ hơn là muốn thiền. Khi đó, bạn cần
làm cho cơ thể trở nên tỉnh táo bằng cách rửa mặt trước khi thiền. Nếu cảm thấy
khó có thể tiếp tục do cơ thể quá uể oải thì không nên cố, mà hãy dừng lại, nghỉ
ngơi lấy lại sức khỏe cho cơ thể.
Trong quá trình thiền,
nếu tiếp tục buồn ngủ không phải do vấn đề thể chất thì bạn cũng phải tìm cách
“chiến đấu” với cơn buồn ngủ. Bạn hãy nhìn sâu vào nó, đó đơn giản cũng là một
trạng thái cảm xúc. Cũng giống như khi ta ngứa, nếu ta không gãi mà nhìn sâu
vào cơn ngứa đó, ta sẽ thấy nó chỉ là một cảm giác, nó dấy lên lúc đó rồi sẽ
tiêu tan nhanh hơn là ta gãi. Việc buồn ngủ cũng vậy, khi bạn nhìn sâu vào cảm
giác đó, xem nó ảnh hưởng thế nào tới ý thức của ta, coi đó như là một thực thể
nào đó bên ngoài tác động đến ta. Như thế bạn sẽ dần dần hóa giải và đánh bay
cơn buồn ngủ.