PHÓNG DẬT (lỏng lẻo, uể oải, bơ phờ)
Phóng dật có những
hình thức thô, vi tế, và rất vi tế. Trong phóng dật thô, đối tượng hoàn toàn
không rõ ràng, và tâm thức cảm thấy chìm đắm, hay trì nặng xuống. Trong phóng dật vi tế, chúng ta duy trì trên
đối tượng, nhưng tâm thức thiếu sự trong sáng.
Trong phóng dật rất vi tế, tính mãnh liệt chỉ hơi thiếu, tâm ý thể hiện
hơi lõng lẽo.
Phóng dật xảy ra khi
tâm thức bị rút lui bên trong tiến trình phát triển thiền quán. Điều này không phải hôn trầm, mà là sự nặng nề
và không làm việc của tâm thức và thân thể đối với mê mờ và là điều có thể xảy ra
ngay cả khi chú trọng đến một đối tượng ngoại tại. Trong sự hôn trầm của thân thể, đấy là sự nặng
nề, và tâm thức chúng ta là nặng nề, bị vướng trong tăm tối. Nghe có vẻ như thuận tiện cho việc nghĩ ngơi,
đúng không?