“Lục thập lục điều kinh điển thiền ngữ”Thích Nhật Từ biên tập
Ghi chú: Nguyên tác Hoa ngữ của “66 cầu thiền ngữ” này là “Lục thập lục điều kinh điển thiền ngữ” (六十六條經典禪語), có nghĩa là “66 câu thiền ngữ trong Kinh điển [Phật giáo]”, được phổ biến trên internet vào khoảng năm 2004. Bản dịch tiếng Việt được phổ biến năm 2010, có tựa đề là “66 cầu làm chấn động thiền ngữ thế giới” hoặc “66 câu Phật học làm chấn động thiền ngữ” đều không chuẩn với nguyên tác Hoa ngữ, đồng thời, đã thêm cụm từ “chấn động thế giới” và tỉnh lược từ “kinh điển”.
Không rõ người biên tập bản Hoa ngữ là ai. Cũng không rõ ai là dịch giả bản tiếng Việt. Sau khi đối chiếu bản Hoa ngữ, tôi đã hiệu đính một vài từ cho chuẩn xác và trau chuốt lời văn cho thuần Việt hơn. Phần hiệu đính và biên tập được tô màu xanh dương đậm để nhận dạng. Các đại từ nhân xưng “anh” trong bản dịch, tôi đều đổi thành “bạn” cho gần gũi với người đọc.
Từ “Kinh điển thiền ngữ” ở đây nên hiểu là “lời minh triết trong Kinh Phật”. Khó tìm được xuất xứ của 66 thiền ngữ này trong Kinh Phật, mặc dù về mặt tư tưởng, chúng diễn ta triết lý Phật giáo ứng dụng, dưới hình thức danh ngôn. Câu 43 diễn đạt sai tư tưởng Phật học, vì Phật giáo không chấp nhận “ngẫu nhiên”, trong khi câu 50 được người biên tập Hoa ngữ đánh tráo tư tưởng Nhất thần giáo vào thiền ngữ Phật giáo, với mục đích lạc dẫn người đọc tin vào quyền uy toàn năng của Thượng đế, vốn không có thật và không được đạo Phật chấp nhận. Không phải tất cả 66 câu “thiền ngữ” này đều mô tả sâu sắc tư tưởng Phật giáo. Đây là điều các Phật tử cần lưu tâm, khi sử dụng tài liệu trên internet vốn khó kiểm chứng tính nguyên thủy về văn bản học Phật giáo, để khỏi hiểu sai tư tưởng Phật giáo nguyên chất.
Để minh họa cho các bài giảng, tôi tạm phân 66 câu thiền ngữ thành 6 phần, mỗi phần 11 câu và đặt tựa đề cho từng phần, nhằm giúp người đọc dễ nhớ các ý tưởng chính trong từng phần. Sau đây là bản dịch Việt có hiệu đính và nguyên tác Hoa ngữ để đối chiếu.
I. CHẤP DÍNH LÀ GỐC KHỔ ĐAU
1. Sở dĩ người ta đau khổ là do đeo đuổi những thứ sai lầm.
2. Nếu bạn không muốn rước phiền não vào mình, thì người khác cũng không cách nào gây phiền não cho bạn. Tất cả do nội tâm bạn. Chỉ do bạn không chịu buông xuống.
3. Bạn hãy luôn cảm ơn những ai tạo ra nghịch cảnh cho bạn.
4. Bạn phải luôn mở lòng khoan dung, lượng thứ cho người khác, cho dù họ xấu bao nhiêu, thậm chí họ đã làm tổn thương bạn. Bạn phải buông bỏ để có được niềm vui đích thực.
5. Khi đang vui, bạn nên nghĩ rằng niềm vui này không vĩnh hằng. Khi đau khổ, bạn hãy nghĩ rằng nỗi đau này cũng không trường tồn.
6. Sự chấp trước của ngày hôm nay sẽ là niềm hối hận cho ngày mai.
7. Bạn có thể có tình yêu nhưng đừng nên dính mắc, vì chia ly là lẽ tất nhiên.
8. Đừng lãng phí mạng sống mình tại những nơi mà nhất định bạn sẽ ân hận.
9. Khi nào bạn thật sự buông xuống thì lúc ấy bạn sẽ hết phiền não.
10. Mỗi một vết thương đều là một sự trưởng thành.
11.Người cuồng vọng còn cứu được, người tự ti thì vô phương. Chỉ khi nhận thức được mình, hàng phục chính mình, sửa đổi mình, bạn mới có thể thay đổi người khác.
II. THAY VÌ HẬN NGƯỜI, HÃY TỰ CỨU MÌNH
12. Đừng nên có thái độ bất mãn người khác hoài. Bạn hãy quay về kiểm điểm chính mình mới đúng. Bất mãn người khác là chuốc khổ cho chính mình.
13. Người nào nếu tự đáy lòng không thể tha thứ cho kẻ khác, thì tâm người đó sẽ không thể được thanh thản.
14. Người nào trong tâm chứa đầy cách nghĩ và cách nhìn của mình thì sẽ không bao giờ nghe được tiếng lòng người khác.
15. Hủy diệt người chỉ cần một câu, xây dựng người lại mất ngàn lời, xin bạn "đa khẩu hạ lưu tình".
16. Thật sự không cần quay đầu lại xem người nguyền rủa bạn là ai? Chẳng lẽ khi bị chó điên cắn một phát, bạn phải chạy đến cắn con chó đó một phát?
17. Đừng bao giờ lãng phí một giây phút nào để nghĩ nhớ đến người bạn không hề yêu thích.
18. Khi bạn biết đem lòng từ bi và thái độ ôn hòa để bày tỏ những nỗi oan ức và bất mãn của mình, người khác sẽ dễ hiểu ra vấn đề.
19. Cùng là một chiếc bình giống nhau, sao bạn lại chứa độc dược? Cùng một mảnh tâm, sao bạn phải chứa đầy những não phiền làm chi?
20. Những thứ không đạt được, chúng ta sẽ luôn cho rằng nó đẹp đẽ, chính vì bạn hiểu nó quá ít, bạn không có thời gian ở chung với nó. Nhưng rồi một ngày nào đó khi bạn hiểu sâu sắc, bạn sẽ phát hiện nó vốn không đẹp như trong trí tưởng tượng của mình.
21. Sống một ngày là có diễm phúc của một ngày, nên phải trân quý. Khi tôi khóc vì không có dép để mang thì tôi lại phát hiện có người không có chân!
22. Hao tổn tâm lực để chú ý người khác sao bằng dành chút tâm lực phản tỉnh bản thân?
III. BUÔNG CHẤP NGÃ LÀ HẠNH PHÚC ĐÍCH THỰC
23. Hận thù người khác là mất mát lớn nhất đối với bản thân.
24. Dù ai cũng có mạng sống, nhưng không phải ai cũng hiểu được và biết trân quý mạng sống của mình. Người không hiểu được mạng sống thì mạng sống đối với y chỉ là sự trừng phạt.
25. Tình chấp là nguyên nhân của khổ đau. Buông bỏ tình chấp, bạn mới được tự tại.
26. Muốn không hối hận về sau thì đừng khư khư về cách nghĩ của mình.
27. Khi sống thành thật với chính mình, không ai trên đời sẽ lừa dối bạn được.
28. Người che đậy khuyết điểm của mình bằng thủ đoạn tổn thương người khác là kẻ đê tiện.
29. Người âm thầm quan tâm, chúc phúc người khác là đang trao tặng vô hình.
30. Đừng gắng sức suy đoán cách nghĩ của người khác, nếu bạn không phán đoán chính xác bằng trí huệ và kinh nghiệm thì bạn sẽ mắc phải nhầm lẫn như sự đương nhiên.
31. Muốn hiểu một người có thật lòng không, chỉ cần xem điểm xuất phát và mục đích của họ có giống nhau không.
32. Chân lý của nhân sinh được giấu trong cái bình thường.
33. Người không tắm rửa thì càng xức nước hoa càng thấy thối. Danh tiếng và sự tôn quý đến từ chân tài thực học. Có đức tự nhiên thơm.
IV. HÃY ĐỂ THỜI GIAN CUỐN TRÔI KHỔ ĐAU ĐI
34. Thời gian sẽ trôi qua. Hãy để dòng thời gian cuốn trôi phiền não của bạn đi.
35. Ai nghiêm trọng hóa những chuyện đơn thuần sẽ sống trong đau khổ.
36. Người luôn e dè với thiện ý của người khác thì hết thuốc cứu chữa.
37. Buông một lời dối gian thì phải bịa thêm mười câu hư vọng nữa để biện hộ. Cần gì khổ như vậy?
38. Ai sống một ngày vô tích sự thì chẳng khác gì kẻ phạm tội ăn trộm.
38. Ai sống một ngày vô tích sự thì chẳng khác gì kẻ phạm tội ăn trộm.
39. Người gieo duyên rộng mở sẽ không làm tổn thương người khác.
40. Im lặng là một câu trả lời hay nhất của sự phỉ báng.
41. Kính trọng người khác là tự trang nghiêm.
42. Ai có tình thương vô tư thì sẽ có tất cả.
43. Đến là ngẫu nhiên [nhân duyên], đi là tất nhiên [nhân duyên]. Do vậy, bạn cần phải "tùy duyên mà bất biến, bất biến mà tùy duyên".
44. Từ bi là vũ khí tốt nhất của mỗi người.
V. BIẾT THƯƠNG CHÍNH MÌNH
45. Chỉ cần đối diện với hiện thực, bạn mới vượt qua hiện thực.
46. Lương tâm là thẩm phán công bằng nhất của mỗi người. Bạn lừa dối người khác được nhưng không thể qua mặt lương tâm mình.
47. Người không biết thương bản thân thì không thể thương người khác.
48. Thi thoảng, ta nên tự thầm hỏi: “Ta đang đeo đuổi cái gì? Ta sống vì cái gì?”
49. Đừng vì một chút tranh chấp mà đánh mất tình bạn chí thân. Đừng vì một chút oán giận mà quên đi thâm ân của người khác.
50. Cảm ơn đời[1] về những gì tôi đã có. Cảm ơn đời vì những gì tôi không có.
51. Biết đứng ở góc độ của người khác để nghĩ cho họ thì đó là từ bi.
52. Nói năng nên tránh tánh châm chọc, đừng gây thương tổn, đừng khoe tài cán, đừng vạch lỗi người, nhờ đó, biến thù thành bạn.
53. Thành thật đối diện với mâu thuẫn và khuyết điểm trong tâm, đừng lừa dối chính mình.
54. Nhân quả chưa từng nợ chúng ta thứ gì, nên xin đừng oán trách nhân quả.
55. Đa số người đời làm được ba việc: Dối mình, dối người và bị người dối.
VI. LÀM CHỦ TÂM, LÀM CHỦ HẠNH PHÚC
56. Tâm là tên lừa đảo lớn nhất. Người khác có thể dối bạn nhất thời, tâm dối gạt bạn suốt đời.
57. Chỉ cần tự giác tâm an, thì đông tây nam bắc đều tốt. Nếu còn một người chưa độ thì đừng nên thoát một mình.
57. Chỉ cần tự giác tâm an, thì đông tây nam bắc đều tốt. Nếu còn một người chưa độ thì đừng nên thoát một mình.
58. Khi tay bạn nắm chặt một vật gì mà không buông xuống, thì bạn chỉ có mỗi thứ này. Nếu chịu buông xuống, bạn có cơ hội chọn lựa những thứ khác. Người chấp khư khư quan niệm của mình, không chịu buông thì trí huệ chỉ đạt được ở một mức độ nhất định.
59. Nếu bạn có thể sống qua những ngày bình an, thì đó chính là phúc đức của bạn. Hôm nay, biết bao nhiêu người hôm nay đã không thấy được vầng thái dương ngày mai; biết bao nhiêu người đã trở thành phế nhân, biết bao người đã đánh mất tự do, và biết bao nhiêu người phải nước mất nhà tan.
60. Bạn có nhân sinh quan của bạn, tôi có nhân sinh quan của tôi. Tôi không dính dáng gì tới bạn. Chỉ cần tôi có thể, tôi sẽ cảm hóa được bạn. Nếu không thể thì tôi đành cam chịu.
60. Bạn có nhân sinh quan của bạn, tôi có nhân sinh quan của tôi. Tôi không dính dáng gì tới bạn. Chỉ cần tôi có thể, tôi sẽ cảm hóa được bạn. Nếu không thể thì tôi đành cam chịu.
61. Nếu muốn nắm được tương lai thì bạn phải làm chủ hiện tại.
62. Đừng thốt ra từ miệng những lời ác độc, cho dù người ta có xấu ác với mình bao nhiêu. Càng nguyền rủa người khác, tâm bạn càng bị nhiễm ô. Hãy nghĩ mọi người là thiện tri thức của mình.
63. Người khác có thể làm trái nhân quả, tổn hại chúng ta, đánh chúng ta, hủy báng chúng ta. Chúng ta đừng vì thế mà oán hận họ. Vì chúng ta cần giữ tâm thanh tịnh và bản tánh hoàn chỉnh.
64. Người chưa từng cảm nhận sự đau khổ hoặc khó khăn thì khó cảm thông người khác. Muốn học tinh thần cứu khổ, cứu nạn thì trước hết phải chịu đựng được khổ nạn.
65. Thế giới vốn không thuộc về bạn, vì thế bạn không cần vứt bỏ. Cái cần vứt bỏ chính là tánh cố chấp. Vạn vật đều hữu dụng, nhưng không thuộc về ta.
66. Khi không thể thay đổi được thế giới xung quanh, ta nên sửa đổi chính mình. Giáp mặt tất cả bằng tâm từ bi và trí huệ.
NGUYÊN TÁC HOA NGỮ
六十六條經典禪語
1. 人之所以痛苦，在於追求錯誤的東西。
2. 如果你不給自己煩惱，別人也永遠不可能給你煩惱。
3. 你永遠要感謝給你逆境的眾生。
4.你永遠要寬恕眾生，不論他有多壞，甚至他傷害過你，
5. 當你快樂時，你要想這快樂不是永恆的。當你痛苦時，
6. 今日的執著，會造成明日的後悔。
7. 你可以擁有愛，但不要執著，因為分離是必然的。
8. 不要浪費你的生命在你一定會後悔的地方上。
9. 你什麼時候放下，什麼時候就沒有煩惱。
10. 每一種創傷，都是一種成熟。
11. 狂妄的人有救，自卑的人沒有救，認識自己，降伏自己，改變自己，
12. 你不要一直不滿人家，你應該一直檢討自己才對。不滿人家，
13. 一個人如果不能從內心去原諒別人，那他就永遠不會心安理得。
14. 心中裝滿著自己的看法與想法的人，永遠聽不見別人的心聲。
15. 毀滅人只要一句話，培植一個人卻要千句話，請你多口下留情。
16.根本不必回頭去看咒罵你的人是誰？
17. 永遠不要浪費你的一分一秒，去想任何你不喜歡的人。
18. 請你用慈悲心和溫和的態度，把你的不滿與委屈說出來，
19. 同樣的瓶子，你為什麼要裝毒藥呢？同樣的心裏，
20.得不到的東西，我們會一直以為他是美好的，
21.活著一天，就是有福氣，就該珍惜。
22. 多一分心力去注意別人，就少一分心力反省自己，你懂嗎？
23. 憎恨別人對自己是一種很大的損失。
24.每一個人都擁有生命，但並非每個人都懂得生命，
25. 情執是苦惱的原因，放下情執，你才能得到自在
26. 不要太肯定自己的看法，這樣子比較少後悔。
27. 當你對自己誠實的時候，世界上沒有人能夠欺騙得了你。
28. 用傷害別人的手段來掩飾自己缺點的人，是可恥的。
29. 默默的關懷與祝福別人，那是一種無形的佈施。
30. 不要刻意去猜測他人的想法，如果你沒有智慧與經驗的正確判斷，
31. 要瞭解一個人，只需要看他的出發點與目的地是否相同，
32. 人生的真理，只是藏在平淡無味之中。
33. 不洗澡的人，硬擦香水是不會香的。名聲與尊貴，
34. 時間總會過去的，讓時間流走你的煩惱吧！
35. 你硬要把單純的事情看得很嚴重，那樣子你會很痛苦。
36. 永遠扭曲別人善意的人，無藥可救。
37. 說一句謊話，要編造十句謊話來彌補，何苦呢？
38. 白白的過一天，無所事事，就像犯了竊盜罪一樣
39. 廣結眾緣，就是不要去傷害任何一個人。
40. 沉默是譭謗最好的答覆。
41. 對人恭敬，就是在莊嚴你自己。
42. 擁有一顆無私的愛心，便擁有了一切。
43. 來是偶然的，走是必然的。所以你必須，隨緣不變，不變隨緣。
44. 慈悲是你最好的武器。
45. 只要面對現實，你才能超越現實。
46. 良心是每一個人最公正的審判官，你騙得了別人，
47. 不懂得自愛的人，是沒有能力去愛別人的。
48. 有時候我們要冷靜問問自已，我們在追求什麼？我們活著為了什麼？
49.不要因為小小的爭執，遠離了你至親的好友，
50. 感謝上蒼我所擁有的，感謝上蒼我所沒有的。
51. 凡是能站在別人的角度為他人著想，這個就是慈悲。
52. 說話不要有攻擊性，不要有殺傷力，不誇已能，不揚人惡，
53. 誠實的面對你內心的矛盾和污點，不要欺騙你自己。
54. 因果不曾虧欠過我們什麼，所以請不要抱怨。
55. 大多數的人一輩子隻做了三件事；自欺、欺人、被人欺。
56. 心是最大的騙子，別人能騙你一時，而它卻會騙你一輩子
57. 只要自覺心安，東西南北都好。如有一人未度，切莫自己逃了。
58.當你手中抓住一件東西不放時，你只能擁有這件東西，
59.如果你能夠平平安安的渡過一天，那就是一種福氣了。
60.你有你的生命觀，我有我的生命觀，我不干涉你。只要我能，
61. 你希望掌握永恆，那你必須控制現在。
62.惡口永遠不要出自於我們的口中，不管他有多壞，有多惡。
63.別人可以違背因果，別人可以害我們，打我們，譭謗我們。
64.如果一個人沒有苦難的感受，就不容易對他人給予同情。
65.世界原本就不是屬於你，因此你用不著拋棄，
66. 雖然我們不能改變週遭的世界，我們就只好改變自己，
2. 如果你不給自己煩惱，別人也永遠不可能給你煩惱。
3. 你永遠要感謝給你逆境的眾生。
4.你永遠要寬恕眾生，不論他有多壞，甚至他傷害過你，
5. 當你快樂時，你要想這快樂不是永恆的。當你痛苦時，
6. 今日的執著，會造成明日的後悔。
7. 你可以擁有愛，但不要執著，因為分離是必然的。
8. 不要浪費你的生命在你一定會後悔的地方上。
9. 你什麼時候放下，什麼時候就沒有煩惱。
10. 每一種創傷，都是一種成熟。
11. 狂妄的人有救，自卑的人沒有救，認識自己，降伏自己，改變自己，
12. 你不要一直不滿人家，你應該一直檢討自己才對。不滿人家，
13. 一個人如果不能從內心去原諒別人，那他就永遠不會心安理得。
14. 心中裝滿著自己的看法與想法的人，永遠聽不見別人的心聲。
15. 毀滅人只要一句話，培植一個人卻要千句話，請你多口下留情。
16.根本不必回頭去看咒罵你的人是誰？
17. 永遠不要浪費你的一分一秒，去想任何你不喜歡的人。
18. 請你用慈悲心和溫和的態度，把你的不滿與委屈說出來，
19. 同樣的瓶子，你為什麼要裝毒藥呢？同樣的心裏，
20.得不到的東西，我們會一直以為他是美好的，
21.活著一天，就是有福氣，就該珍惜。
22. 多一分心力去注意別人，就少一分心力反省自己，你懂嗎？
23. 憎恨別人對自己是一種很大的損失。
24.每一個人都擁有生命，但並非每個人都懂得生命，
25. 情執是苦惱的原因，放下情執，你才能得到自在
26. 不要太肯定自己的看法，這樣子比較少後悔。
27. 當你對自己誠實的時候，世界上沒有人能夠欺騙得了你。
28. 用傷害別人的手段來掩飾自己缺點的人，是可恥的。
29. 默默的關懷與祝福別人，那是一種無形的佈施。
30. 不要刻意去猜測他人的想法，如果你沒有智慧與經驗的正確判斷，
31. 要瞭解一個人，只需要看他的出發點與目的地是否相同，
32. 人生的真理，只是藏在平淡無味之中。
33. 不洗澡的人，硬擦香水是不會香的。名聲與尊貴，
34. 時間總會過去的，讓時間流走你的煩惱吧！
35. 你硬要把單純的事情看得很嚴重，那樣子你會很痛苦。
36. 永遠扭曲別人善意的人，無藥可救。
37. 說一句謊話，要編造十句謊話來彌補，何苦呢？
38. 白白的過一天，無所事事，就像犯了竊盜罪一樣
39. 廣結眾緣，就是不要去傷害任何一個人。
40. 沉默是譭謗最好的答覆。
41. 對人恭敬，就是在莊嚴你自己。
42. 擁有一顆無私的愛心，便擁有了一切。
43. 來是偶然的，走是必然的。所以你必須，隨緣不變，不變隨緣。
44. 慈悲是你最好的武器。
45. 只要面對現實，你才能超越現實。
46. 良心是每一個人最公正的審判官，你騙得了別人，
47. 不懂得自愛的人，是沒有能力去愛別人的。
48. 有時候我們要冷靜問問自已，我們在追求什麼？我們活著為了什麼？
49.不要因為小小的爭執，遠離了你至親的好友，
50. 感謝上蒼我所擁有的，感謝上蒼我所沒有的。
51. 凡是能站在別人的角度為他人著想，這個就是慈悲。
52. 說話不要有攻擊性，不要有殺傷力，不誇已能，不揚人惡，
53. 誠實的面對你內心的矛盾和污點，不要欺騙你自己。
54. 因果不曾虧欠過我們什麼，所以請不要抱怨。
55. 大多數的人一輩子隻做了三件事；自欺、欺人、被人欺。
56. 心是最大的騙子，別人能騙你一時，而它卻會騙你一輩子
57. 只要自覺心安，東西南北都好。如有一人未度，切莫自己逃了。
58.當你手中抓住一件東西不放時，你只能擁有這件東西，
59.如果你能夠平平安安的渡過一天，那就是一種福氣了。
60.你有你的生命觀，我有我的生命觀，我不干涉你。只要我能，
61. 你希望掌握永恆，那你必須控制現在。
62.惡口永遠不要出自於我們的口中，不管他有多壞，有多惡。
63.別人可以違背因果，別人可以害我們，打我們，譭謗我們。
64.如果一個人沒有苦難的感受，就不容易對他人給予同情。
65.世界原本就不是屬於你，因此你用不著拋棄，
66. 雖然我們不能改變週遭的世界，我們就只好改變自己，
