Đau khổ là gì?

Hạnh phúc và đau khổ chính là hai mặt đối lập dường như luôn luôn có đôi có cặp trong cuộc sống của con người. Tôi nói “dường như luôn luôn” bởi vì vẫn có một số ít đã thoát ra khỏi hai thái cực này. Tôi nói “dường như luôn luôn” bởi vì số người thoát ra khỏi đó là quá ít.
Trong tình hình kinh tế hiện nay, đối với nhiều người, có vẻ rất khó khăn để mà không phải chạm đến đau khổ! Hiện tượng đau khổ vẫn tràn lan trong xã hội là chuyện không phải của thời đại này, nó là chuyện muôn thuở của con người rồi.
Nếu phải viết nên bài ca của lịch sử loài người thì bài ca đó chắc chắn liên quan tới khổ đau của con người. Ngẫm thật lạ lùng, nhưng nó là vậy đấy!

Tôi đang trong quá trình cố gắng giải mã điều này: Đau khổ là gì? Bởi vì cái gì mà chúng ta không hiểu thì chúng ta mới bị trói buộc vào, cho nên đi tới hiểu biết về đau khổ chính là một cách tiếp cận tốt để tìm ra một chiều hướng khác của cuộc sống: chiều hướng không còn lệ thuộc vào các mặt đối lập, chỉ khi đó mới có thể chạm được vào cuộc sống viên mãn.

Tôi từng đề cập nhiều tới hạnh phúc. Điều này hoàn toàn là chủ ý của tôi. Tôi biết rõ rằng: ai càng đi tìm hạnh phúc thì càng không bao giờ có nó. Bạn làm sao có thể bắt mặt trời đừng lặn, ngày phải tắt để cho đêm tới. Đó là chuyện của tạo hoá, của điều thiêng liêng và không cần phải phân tích tìm hiểu làm gì. Đêm phải tới để bạn còn nghỉ ngơi chứ! Bạn làm sao có thể bắt cuộc sống của mình chỉ toàn là hạnh phúc? Không lẽ bạn muốn sống cả cuộc đời trong ban ngày? Điều ngớ ngẩn này đang được làm! Bởi ham muốn làm cho cuộc sống hoàn hảo, luôn luôn hạnh phúc lại chính là đau khổ tột cùng! Bạn hãy ngẫm điều này một cách sâu sắc, và nếu bạn đã bắt đầu hiểu về điều này, thì nhất định cuộc sống sẽ có một chiều hướng khác mở ra! Tôi cam đoan đấy…

Đau khổ đơn giản là một thái cực của cuộc sống! Phải có nó để ta biết hạnh phúc là gì! Và điều này là hoàn toàn tốt. Đau khổ tồn tại là tốt. Nếu không có nó thì chúng ta phải sống sao đây? Hạnh phúc và đau khổ giống như đèn rẽ trái và rẽ phải của một chiếc xe. Chúng luôn có đó để dẫn đường cho cuộc sống của chúng ta.Chúng ta cần tới đèn báo rẽ để lái xe an toàn.

Thế mà mọi người đều ghét đau khổ và tôn thờ hạnh phúc! Chúng ta tìm đủ mọi cách để quẳng đau khổ ra khỏi mình; chúng ta ném đá nó cứ như nó là kẻ thù số 1 của chúng ta vậy. Cách chúng ta đối xử với đau khổ với thành kiến làm chúng ta ngày càng xung đột, căng thẳng. Cuộc sống của loài người đã đi tới chỗ xem đau khổ là kẻ thù, và đáng tiếc nó là kẻ thù không thể tiêu diệt. Cho nên chúng ta đang làm điều vô nghĩa, chúng ta đang tìm cách loại đau khổ ra khỏi cuộc sống, và điều này là không thể được! Và chính sự bất lực khi cố tiêu diệt đau khổ đã làm cho nhiều người trở nên điên loạn. Bạn nhìn đi, với đôi mắt tỉnh táo, và sẽ thấy!

Người ta đang cố vứt bỏ đau khổ, tức là người ta đang muốn tiêu diệt đi một phần của chính mình. Người ta đang muốn tự chặt tay mình! Còn điều gì ngớ ngẩn hơn điều này không chứ? Tôi luôn tự hỏi về điều này và tôi muốn bắt đầu chia sẻ những hiểu biết của mình một cách chân thành nhất. Và bởi vì tôi hiểu hai mặt này của cuộc sống, cho nên “chân thành” hoàn toàn không có nghĩa là ngọt ngào; lời của tôi không phải là mật ong, nó có thể là ớt cay, nó có thể là mật đắng. Cách tiếp cận của tôi không phải là cách tiếp cận của một số người cố tạo ra hình mẫu cho mình. Cuộc sống đối với tôi là bất định, là không chắc chắn, là bí mật, là bí ẩn, là muôn màu. Nhưng chúng ta hoàn toàn có thể sống viên mãn nếu chúng ta bắt đầu trở nên hiểu biết và chân thật với chính mình.

Tôi không hiểu sao một số người cứ cố tỏ vẻ bình tĩnh trong khi sâu bên trong tâm hồn họ, sự giận dữ đang cuộn sóng, nó đang trở thành cơn bão? Tôi thấy điều này một cách rõ ràng, rất rõ ràng. Tôi đã làm cho nhiều người giận, tôi biết họ giận lắm, nhưng họ lại không thể biểu hiện ra được. Họ phải tỏ ra bình tĩnh, họ phải đạo mạo, họ phải bảo vệ hình ảnh của họ! Cách hành xử đó là sự chân thật gì vậy? Họ đang tự tạo ra xung đột, họ đang kéo căng hai cực của mặt đối lập. Và đau khổ dâng cao là điều tất nhiên!

Tôi đã làm như thế, tôi mong muốn ai đó sẽ đi đến cảnh giới hiểu tôi một cách chân thực. Những người đã đi tới chỗ hiểu tôi, thì sẽ là bạn, là anh em, là người nhà mãi mãi. Là anh em, bạn bè thật sự thì có thể đánh nhau nhưng không bao giờ tiêu diệt nhau. Chỉ có những nhà ngoại giao, những người học cách ứng xử này ứng xử nọ... mới đáng sợ, họ có thể rất hiền hoà bề mặt, và chỉ có bề mặt mà thôi, sâu bên trong chỉ là vũ khí! Ai đó hiểu tôi sâu sắc, sẽ là bạn thực của tôi, mặc cho người đó là ai, ở đâu, bởi vì tôi đã cố gắng chỉ ra cho họ một chiều hướng hoàn toàn khác của cuộc sống, nó rất khác, cho nên nó rất khó nhận ra trong định kiến. Nó có thể rất hợp lí theo nghĩa nào đó, nó có thể rất bất hợp lí theo nghĩa nào đó. Bởi vì tôi đang nói về cuộc sống, cho nên nó không dễ nắm bắt. Đáng mừng là nó hoàn toàn có thể được cảm nhận bằng trái tim cộng với nhân duyên nào đó. Tôi có sự tin cậy hoàn toàn vào tạo hoá, mà tạo hoá thì bất cứ ai trong chúng ta cũng phải cúi đầu!

Với đau khổ và hạnh phúc, chúng ta nên làm gì?

Hiểu về chúng đi, hiểu về chúng như tay phải và tay trái, như mắt trái và mắt phải, hiểu và tôn trọng chúng như bất cứ bộ phận nào trên cơ thể chúng ta. Chúng chính là chúng ta đấy. Đau khổ chẳng qua chỉ là báo hiệu của tạo hoá rằng chúng ta đang cần rẽ trái hoặc rẽ phải, là báo hiệu rằng chúng ta đang đi lệch hướng. Cân bằng lại cuộc sống, và tiếp tục, chỉ có thế mà thôi.

Chúng ta phải đi tới, hiểu, và sẽ biết ơn cả đau khổ. Những người không biết tới rung cảm, những người hoàn toàn vô cảm, những người đã đè bẹp đau khổ của chính họ bằng bạo lực thì chỉ là những kẻ cực kì có hại cho cuộc sống. Bên cạnh đó, những người mà sống với vỏ bọc quá dày, lúc nào cũng lành mạnh, lúc nào cũng có hình ảnh tốt, lúc nào trông cũng có vẻ ngon lành cũng cần phải được giải phẫu! Tôi đang hình dung về một chiếc xe hơi chỉ chạy trên 2 bánh, nghiêng hẳn về một bên! Những người cố tạo vỏ bọc, cố tạo hình mẫu có khác gì chiếc xe hơi đang chạy trên 2 bánh, cảnh đó rất hấp dẫn trong phim hành động, nhưng ngay cả diễn viên đóng thế thì cũng chẳng thể chạy xe kiểu đó được lâu đâu!

Chấp nhận khổ đau và hạnh phúc một cách vô điều kiện. Hãy để nó diễn ra theo cách của nó. Và bạn sẽ bắt đầu thấy một cuộc sống khác, cuộc sống của cân bằng, không còn xung đột. Cuộc sống viên mãn.

Những người đã ở trong khổ đau sâu sắc và chấp nhận nó hoàn toàn, trong lịch sử họ đã là những hoạ sĩ lớn, những nhà thơ lớn, những nhà văn lớn, những nghệ nhân lớn…Vậy tại sao chúng ta lại cứ cố mà vứt bỏ đau khổ ra khỏi cuộc sống?

Đau khổ sẽ làm con người trở nên nhận biết về chính mình tốt hơn, trở nên sâu sắc hơn, nhạy cảm hơn. Biết bao điều mà đau khổ đã mang lại cho chúng ta, thế mà mãi cho đến nay, chúng ta đang đối xử với người bạn tốt này theo kiểu gì thế?!