METTA BHAVANA (Thiền Từ Bi)
Thiền định Metta, hay lòng yêu thương nhân từ đặc biệt
thích hợp cho những ai có tính khí nóng giận, chẳng hạn như một người dễ dàng nổi
nóng, người nung nấu hận thù và tìm thấy sự khó khăn trong việc quên đi hay tha
thứ, hay người nuôi dưỡng sự thù oán và căm thù. Ðối với người có tính khí nóng
như thế sẽ bị phiền muộn do nóng giận, họ chỉ tìm thấy được hạnh phúc khi tính
khí của họ được luyện tập đều đặn. Và thậm chí ngay cả những ai bình tĩnh khi
luyện tập thiền định này vẫn có được nhiều lợi ích, vì tất cả chúng ta đều thường
xuyên cảm thấy khó chịu hay bực mình và sau khi luyện tập sẽ giúp chúng ta giữ
được thanh tịnh hơn.
Bên cạnh đó cũng có những lợi ích khác mà chúng tôi sẽ
thảo luận sau này. Mặc dù giờ đây chúng tôi đang nói về một lợi ích trong những
lợi ích nhưng sự luyện tập Mettà, cuối cùng sẽ phát triển một loại tình yêu đó
là yêu chỉ vì yêu, chỉ vì làm giảm bớt nổi đau khổ của kẻ khác và đẩy mạnh sự
thiện ý, cổ vũ và hạnh phúc. Những lợi ích chúng tôi nói ở đây, sau này sẽ trở
thành thứ yếu hay tầm thường. Nhưng ở thời điểm khởi đầu chúng ta xem như là động
cơ để tiếp tục luyện tập.
Một trong những đề mục của thiền định là tập trung hay
chỉ định một đề mục trong đầu. Khi tâm đã định ở một đề mục, nó sẽ ổn định và
trở nên bình tĩnh và yên lặng. Cùng lúc đó khuynh hướng phóng tâm cũng được ngừng
lại, ít nhất trong thời gian tâm định hay bị cuốn hút trong đề mục. Tâm đang rất
mát mẻ và dễ chịu khi chúng ta tiến đến cảm giác yên tĩnh, yên tĩnh không suy
nghĩ, sự yên tĩnh trong đề mục chỉ định, chỉ tập trung trong đề mục đó thôi.
Tâm trở nên phẳng lặng giống như ngọn đèn lặng gió cháy đều đều không hề lóe
lên. Dĩ nhiên sự trải qua cảm giác yên lặng đó chỉ có chính bản thân anh ta được
nếm để hiểu và hưởng thụ nó mà thôi.
Nguyên tắc kế tiếp là chỉ định một đề mục ở trong đầu, định
nó trên đề mục thiền định. Khi thiền định tình yêu và lòng nhân ái, đề mục là
khái niệm tình yêu, ước muốn tất cả chúng sanh đều hưởng được hạnh phúc. Có nhiều
phương pháp khác nhau, bạn có thể dùng để rải lòng yêu thương nhân từ Mettà và
xem nó như là một đề mục. Ở đây chúng tôi sẽ thảo luận một trong những phương
pháp mà có thể luyện tập thành công.
Phương pháp đầu tiên được diễn đạt trong 4 dòng sau:
* Hãy thư giản, cố gắng thoát ra khỏi sự tổn hại và nguy
hiểm.
* Thư giản để thoát ra khỏi sự đau đớn của tinh thần.
* Thư giản để thoát ra khỏi sự đau đớn của thể xác.
* Ðể cho chính bản thân mình được hạnh phúc.
Bốn dòng này rất dễ nhớ, người hành thiền cần phải niệm
đi niệm lại thuộc lòng trong đầu (chỉ niệm trong đầu thôi không cần phải nói lớn).
Cái tâm cũng giống như máy vi tính và ý nghĩ là để lập trình cho cái tâm với những
ý nghĩ ước muốn những điều tốt đẹp đến với mọi người. Vì vậy, có thể nói rằng
càng tràn ngập những ý nghĩ này, trong tim càng tràn ngập lòng yêu thương. Vì
khi bạn niệm, tâm bạn sẽ bắt đầu tập trung vào đề mục yêu thương, ước mong hạnh
phúc đến với mọi người. Những ý nghĩ không liên quan hãy tống khứ nó ra hay
tránh xa và cuối cùng chúng không có lối vào. Lúc đó tâm sẽ được định, đề mục
đã được chỉ định và bạn sẽ cảm nhận được những trạng thái đặc biệt tĩnh, yên lặng
mà chúng tôi đã đề cập trước đây.
Trước khi tiếp tục chúng tôi cần giải thích nghĩa của bốn
dòng mà chúng ta đang niệm. Một khi đã hiểu được tầm quan trọng của chúng,
chúng ta sẽ tự nhiên hiểu được nghĩa và ngụ ý của chúng khi chúng ta niệm hay
rưới những ý nghĩa yêu thương tốt đẹp.
1) Hãy thư giản cố gắng thoát ra khỏi sự tổn hại và nguy
hiểm.
Có hai loại tổn hại và nguy hiểm: tổn hại và nguy hiểm
bên trong – tổn hại và nguy hiểm bên ngoài. Tổn hại và nguy hiểm bên trong bao
gồm những ô trượt của chúng ta như: tham lam, oán thù, lừa dối, sự lo lắng, mối
băn khoăn ... là nguyên nhân gây cho chúng ta nhiều đau đớn về tinh thần. Tổn hại
và nguy hiểm bên ngoài liên quan đến những nguy hiểm mà chúng ta có thể gặp bên
ngoài như: tai nạn, thiên tai (hỏa hoạn, lũ lụt, sụp lở đất, động đất... ) và từ
những người muốn hại chúng ta. Không một ai muốn bị những nguy hiểm này cho dù
xảy ra ở bên trong hay bên ngoài, mặc dù những nguy hiểmbên trong sẽ dễ sợ hơn.
Sự ô trượt thậm chí được xem còn tệ hại hơn những nguy
hiểm bên trong. Ðã nói là phải nghe, chính chúng ta là những kẻ thù nguy hiểm
nhất đối với chính bản thân chúng ta. Nếu chúng ta có thể vượt qua, chiến thắng
những ô trượt bên trong chúng ta có thể đương đầu với những chướng ngại bên
ngoài mà không hề sợ hãi hay lo lắng.
2) Thư giản để thoát khỏi sự đau đớn của tinh thần.
Nghĩa của câu này rất rõ ràng. Nó bao gồm tất cả những nỗi
đau của tinh thần, từ tinh vi đến thô thiển. Nó bao gồm những nỗi đau như: lo lắng,
băn khoăn, sợ hãi, thất vọng, buồn phiền, chán nản, tuyệt vọng hay bất kỳ những
trạng thái bệnh hoạn của tinh thần mà có thể đưa đến sự rối loạn, thanh thản hay
phải đau đớn cực độ. Không ai muốn phải chịu đau đớn, dằn vặt cả. Chúng ta muốn
luôn được yên tĩnh, bình an và hạnh phúc.
3) Thư giản để thoát ra khỏi sự đau đớn của thể xác.
Lại một lần nữa nghĩa của câu này cũng rất rõ ràng. Nó
bao gồm tất cả những nỗi đau về thể xác từ những đau nhức vặt vãnh của thể xác
chẳng hạn như cảm lạnh, nhức đầu đến những cơn đau nghiêm trọng như ung thư và
bệnh tim. Không một ai muốn phải chịu đau đớn về thể xác cả.
4) Ðể cho chính bản thân mình được hạnh phúc.
Ở đây, chúng tôi muốn nói rằng ngày qua ngày tất cả
chúng sanh có thể sống một cách êm ả và vui vẻ. Tất cả chúng ta cần phải bắt
tay vào giải quyết những chuyện vặt thường ngày và phải có trách nhiệm về nó.
Sinh viên cần phải học trong khi người lớn phải đi kiếm sống. Chúng ta cần phải
mối quan hệ hòa hợp và thân thiện với những người xung quanh ta, chẳng hạn như:
những đồng nghiệp, bạn bè, họ hàng, những thành viên gia đình và những người
yêu mến chúng ta.
Nếu chúng ta không cư xử tốt với họ thì cuộc sống sẽ gặp
khó khăn, trở ngại. Vì vậy, nếu chúng ta muốn được mọi người yêu quí, hãy có ít
hoặc chớ có những mâu thuẩn, và hãy có nhiều thiện chí, thông cảm và hiểu nhau
hơn. Sau đó chúng ta cũng cần hoàn thành tốt nhiệm vụ của chúng ta. Chúng ta cần
phải làm công việc một cách có hiệu quả nếu không thì chúng ta sẽ có rất nhiều
vấn đề rắc rối.
Mặt khác, hàng ngày chúng ta cần phải quan tâm chăm sóc
sức khỏe: thể xác và tinh thần. Vì cơ thể này, chúng ta cần phải ăn, mặc, uống
thuốc khi bệnh ... Những cái này cũng là những chuyệt vặt hàng ngày và chúng ta
cần phải tiếp tục sống và làm chúng một cách bình lặng và vui vẻ. Và cũng cần
phải chăm sóc tinh thần nữa. Chúng ta cần phải tẩy rửa tinh thần bằng cách hành
thiền, thường xuyên luyện tập, trau dồi tư cách đạo đức tốt và thể hiện, cư xử
một cách có trí tuệ.
Vì vậy, khi chúng tôi nói: " Ðể cho chính bản thân
mình được hạnh phúc". Ðây là câu nói hàm ý khái quát bao gồm tất cả những
khía cạnh đời sống hằng ngày. Vì thế bạn có thể đánh giá được rằng bốn dòng bắt
đầu từ: "hãy thư giản cố gắng thoát ra khỏi sự tổn hại và nguy hiểm",
là bao gồm khái quát tất cả những gì mọi người ước muốn. Hiểu rõ, đầy đủ tầm
quan trọng của bốn dòng này, thì sự rải tâm từ của chúng ta sẽ mang nhiều ý
nghĩa hơn.
-ooOoo-
Chế ngự cơn giận, trải rộng lòng từ
Nhung Gia dịch Việt, 1997
Nguyên tác: Bhikkhu Visuddhàcàra,
"Curbing Anger, Spreading Love", Malaysia
Đọc trọn vẹn bài viết hãy nhấn vào đường dẫn.
https://www.budsas.org/uni/u-tamtu/tamtu00.htm
