Tín có
công năng làm cho tâm yên lặng, trong sạch.
Thứ hai là:
Tín có
công năng làm cho tâm luôn có khuynh hướng tiến về phía trước.
- Công
năng thứ nhất ấy lợi ích như thế nào?
Tín phát
sanh trong tâm rồi thì nó như cái màn chắn các bụi bặm phiền não, không cho lan
vào.
Các bụi
bặm phiền não ấy thường dấy sinh từ năm pháp cái, tức là năm pháp
che lấp, ấy là hôn trầm thụy miên, buông lung phóng đật,
sân,
dục và nghi.
Nhờ vậy, tâm được yên lặng, trong sạch.
- Ấy là
vì người có Tín luôn luôn hướng theo thiện pháp mà đi tới, tự sách tấn mà vượt
qua, vượt lên mãi. Như thấy người đắc quả Tu đà hoàn, Tư đà hàm, A-na-hàm,
A-la-hán ... người có Tín thường nhắc nhở tâm mình làm sao để chạy theo các đạo
quả ấy, cố gắng cho đến lúc giác ngộ, giải thoát mới thôi.
*
Thiện
pháp thứ hai là Tấn, vậy hành tướng của nó thế nào?
- Tấn có
công năng hộ trì, nâng đỡ các thiện pháp cho được vững chắc, tăng trưởng; không
để cho thiện pháp hư mòn, tiêu hoại hoặc sụp đổ.
Có
Tấn thì chẳng bao giờ lìa xa Chánh pháp."
*
- Niệm
cũng có hai chức năng. Thứ nhất là nhắc nhở tâm,
thứ hai là giúp tâm cầm nắm.
- Nhắc
nhở tâm như thế nào?
- Bất cứ
một pháp nào phát sanh lên, Niệm có bổn phận nhắc nhở tâm ghi nhận pháp ấy. Ghi
nhận một cách thuần túy khách quan. Chức năng của Niệm là như vậy đó.
-Ví như
người canh cửa , y phải tự nhắc nhở mình thường xuyên là đừng có lơ đễnh nhiệm
vụ, người nào đi vô đi ra phải biết.
* * *
Định là quy tâm về một mối, là cột tâm,
là tập trung tâm lại không cho loạn động. Trong tất cả thiện pháp, Định là chủ
trì, Định là nguyên đỉnh, Định là tối thắng, Định là chỗ hướng về, Định là nơi
tụ họp, Định là chỗ tiến tới, Định là chỗ chảy xuống...!
*
- Tuệ
cũng có hai chức năng, Chức năng thứ nhất là cắt lìa, cắt đứt,
đốn bỏ,
diệt tận, hủy diệt. Còn chức năng thứ hai là soi sáng, là chiếu soi...
Khi Tuệ
tâm sở phát sanh lên rồi thì nó có công năng soi tỏ cho ta thấy rõ đâu là mê
si, đâu là vô minh, đâu là khổ, đâu là nguyên nhân khổ,
đâu là
vô thường, đâu là vô ngã, đâu là con đường thoát khổ ...
một cách
rõ ràng minh bạch.
* * *
