KHỔ LÀ MỘT
KHÁI NIỆM QUAN TRỌNG
Theo Phật
giáo, khổ là một khái niệm quan trọng liên quan đến sự đau khổ và bất an trong
cuộc sống. Chữ khổ trong tiếng Pali và tiếng Pali được gọi là dukkha, và nó là
một trong những khái niệm trụ cột trong Bốn Sự Thật Cao Quý (Four Noble Truths)
do đức Thế Tôn Thích Ca Mâu Ni truyền dạy.
Theo Phật
giáo, khổ được coi là một trạng thái tồn tại chung của tất cả mọi người. Nó bao
gồm sự đau khổ về cảm xúc (như đau buồn, sợ hãi, lo lắng), sự tham lam, sự ghen
tị, sự tự ái, sự mất mát, sự thất vọng và sự không thỏa mãn trong cuộc sống. Khổ
cũng có thể được hiểu như sự tồn tại không ổn định và không thanh thản.
Mục đích
của việc nhắc nhở về khổ trong Phật giáo không phải là tạo thêm buồn phiền mà
là để khám phá nguyên nhân và cách giải thoát khỏi khổ. Đức Thế Tôn đã chỉ ra rằng
sự khổ xảy ra do sự gắn kết, ái kỷ và sự mê muội đối với thế giới vật chất và sự
tồn tại.
Bát
chánh đạo bao gồm tám pháp thực tập: chánh kiến, chánh tư duy, chánh ngữ, chánh
nghiệp, chánh mạng, chánh tinh tấn, chánh niệm và chánh định (quá trình tiếp nhận
hoặc sự kết hợp liên quan đến thiền định; một cách tương tự, sự nhận thức thiền
định một cách điềm tĩnh).
Để tránh
khổ, Phật giáo khuyến khích con người tìm kiếm Đạo, thiền tập và tuân thủ Chánh
Pháp (Eightfold Path) để đạt được sự giải thoát khỏi chuỗi luân hồi và khổ đau.
Điều này bao gồm việc phát triển sự nhận thức, sự hiểu biết đúng, đúng ý chí
(là quyết tâm), đúng hoạt động, đúng cách sống, đúng bổn phận, luôn tỉnh thức
và đúng sự quảng đại. Nhờ vào việc tuân thủ và áp dụng Chánh Pháp, con người có
thể giải thoát khỏi khổ và đạt được sự an lạc và giải thoát tối cao.
KHỔ KHỔ
TRONG PHẬT GIÁO
Trong Phật
giáo, thuật ngữ khổ khổ (tiếng Pali: dukkha) thường được dùng để chỉ sự khổ đau
và bất hạnh trong cuộc sống và tồn tại. Khái niệm này không chỉ bao gồm sự đau
khổ tinh thần hay tình huống bi kịch mà còn tương ứng với mọi khía cạnh của cuộc
sống, bao gồm cả sự phù phiếm và không thể thỏa mãn của nó.
Theo
Giáo pháp Phật, sự khổ khổ là một trong Tứ Diệu Đế (Four Noble Truths), khái niệm
cơ bản trong tư duy Phật giáo. Bốn sự thật này bao gồm:
1. Sự thật
về sự khổ khổ (Dukkha): Đây là sự nhận thức rằng sự khổ khổ tồn tại và là một
phần không thể tránh của cuộc sống. Như người ta thường nói, cuộc sống không chỉ
là niềm vui và hài lòng mà còn đầy đau khổ và không thỏa mãn.
2. Sự thật
về nguyên nhân của sự khổ khổ (Samudaya): Đây là sự nhận thức rằng sự khổ khổ
được sinh ra từ sự tham và sự cho rằng của con người. Qua việc gắn kết lấy thứ
gì đó, chúng ta trở nên nô lệ của sự gắn kết đó, dẫn đến sự khổ đau và không thỏa
mãn.
3. Sự thật
về sự tiêu diệt của sự khổ khổ (Nirodha): Đây là sự nhận thức rằng nếu chúng ta
có thể loại bỏ nguyên nhân của sự khổ khổ, chúng ta có thể đạt được trạng thái
không khổ đau và hạnh phúc tâm linh. Điều này đạt được bằng cách từ bỏ sự tham
và sự cho rằng, và thực hiện đạo lý và thiền định.
4. Sự thật về con đường dẫn đến sự tiêu diệt của
sự khổ khổ (Magga): Đây là sự nhận thức rằng tồn tại một con đường, gồm tám con
đường, được gọi là Bát Chánh Đạo (Noble Eightfold Path), để giúp chúng ta tiêu
diệt sự khổ khổ và đạt được trạng thái thanh thản và hạnh phúc tâm linh. Bát
Chánh Đạo gồm: quan điểm đúng đắn, ý chí đúng đắn, ngôn từ đúng đắn, hành động
đúng đắn, công việc đúng đắn, nỗ lực đúng đắn, sự chú ý đúng đắn và thiền định
đúng đắn.