ĐÓ CHỈ LÀ TƯỞNG
(saññā)
Theo như giáo pháp của
Đức Phật, một khi chưa có thể diệt trừ được phiền não, thì dù có được gọi là
trí thức, thì cũng không phải là trí (tuệ) thật, đó chỉ là tưởng (saññā) mà
thôi.
Trong triết học Phật
giáo. Đức Phật đã dạy rằng trí tuệ thực sự không chỉ đơn thuần là kiến thức hay
thông tin mà chúng ta thu thập được. Thay vào đó, nó liên quan đến sự hiểu biết
sâu sắc về bản chất của thế giới và tâm.
Phiền não (dukkha) là
khái niệm quan trọng trong Phật giáo, và nó không chỉ đề cập đến sự khổ đau vật
chất, mà còn bao gồm cả khổ đau tinh thần và tâm lý. Để đạt được trí tuệ thật sự,
chúng ta cần diệt trừ phiền não và thấu hiểu sự trống rỗng (suññatā), của mọi
hiện tượng, (suññatā) thường được dịch là "Vô thực", "chân
không", và đôi khi là "sự trống rỗng", hoặc "hư vô" là
một khái niệm triết học Phật giáo.
Tưởng (saññā) chỉ là một
phần của trí thức. Đây là khả năng nhận biết, phân loại và đặt tên cho các hiện
tượng. Tuy nhiên, nó không đủ để đạt được sự giác ngộ. Để thực sự hiểu biết,
chúng ta cần vượt qua tưởng và thấu hiểu bản chất sâu xa hơn.
Trong việc thiền định
và thiền tập, chúng ta cố gắng làm sáng tỏ tâm và loại bỏ những lớp che phủ của
tưởng. Điều này đòi hỏi sự kiên nhẫn và thực hành đều đặn.
Tưởng là gì và tại sao
nó quan trọng?
Tưởng là nhận thức,
đây là khả năng của tâm thức để nhận biết, phân loại và đặt tên cho các hiện tượng
bên trong và bên ngoài. Tưởng như một chiếc gương phản chiếu thế giới xung
quanh chúng ta.
Tưởng là nền tảng cho
tư duy, tưởng cung cấp cho chúng ta những khái niệm và ý tưởng để suy nghĩ,
phân tích và đánh giá.
Tưởng không phải là thực
tại, tưởng chỉ là một hình ảnh phản chiếu, một nhãn hiệu mà chúng ta gán cho sự
vật. Thực tế, bản chất của sự vật luôn luôn thay đổi và không cố định.
Tại sao tưởng không đủ
để đạt được giác ngộ?
Tưởng bị giới hạn, tưởng
bị giới hạn bởi kinh nghiệm cá nhân, văn hóa và ngôn ngữ.
Tưởng dễ bị sai lầm,
tưởng có thể bị ảnh hưởng bởi cảm xúc, thành kiến và ảo tưởng.
Tưởng không nắm bắt được
bản chất thật của sự vật, tưởng chỉ nắm bắt được bề nổi của sự vật, chứ không
thể hiểu được bản chất sâu xa của nó.
Vượt qua tưởng để đạt
được giác ngộ
Để đạt được giác ngộ,
chúng ta cần vượt qua những giới hạn của tưởng.
Nhận biết tưởng, đầu
tiên, chúng ta cần nhận biết được rằng mình đang bị ảnh hưởng bởi tưởng.
Quan sát tưởng, chúng
ta cần quan sát những suy nghĩ, cảm xúc và hình ảnh xuất hiện trong tâm.
Buông bỏ tưởng, chúng
ta cần học cách buông bỏ những suy nghĩ, cảm xúc và hình ảnh đó.
Thấu hiểu bản chất,
chúng ta cần tìm hiểu về bản chất thật của sự vật, vượt qua những nhãn hiệu mà
chúng ta đã gán cho chúng.
Vai trò của thiền định
trong việc vượt qua tưởng
Thiền định là một
phương pháp hiệu quả để vượt qua tưởng. Qua việc tập trung vào hơi thở hoặc một
đối tượng nào đó, chúng ta có thể làm dịu tâm, giảm bớt những suy nghĩ phân tán
và quan sát rõ ràng hơn bản chất của tâm thức.