NIỆM THÂN VÀ NIỆM THỌ
Niệm Thân và Niệm Thọ
là hai khía cạnh quan trọng trong thiền tập, đặc biệt trong tâm Bát chánh đạo.
Hãy cùng tìm hiểu về chúng:
1. Niệm Thân:
- Niệm Thân đề cập đến việc nhận thức về
thân xác của chúng ta.
- Khi niệm thân, chúng ta nhớ rõ về sự
không bền vững của thân xác, không lạc vào vẻ ngoại hình hay sự thoải mái tạm
thời.
Tránh chấp ngã, khi
chúng ta quá bám víu vào thân thể, coi nó như là "tôi", chúng ta dễ
rơi vào khổ đau khi thân thể bị bệnh tật, già nua hoặc chết.
Giảm bớt tham ái, niệm
thân giúp chúng ta nhìn thấy vẻ đẹp và sự hoàn hảo của thân thể chỉ là tạm thời,
từ đó giảm bớt sự ham muốn về sắc đẹp, vật chất.
Tạo động lực thiền tập,
nhận thức về sự vô thường của thân thể thúc đẩy chúng ta tinh tấn thiền tập để
giải thoát khỏi khổ đau.
Vẻ ngoại hình, chúng
ta thường bị cuốn hút bởi vẻ bề ngoài hấp dẫn, nhưng thực chất, sắc đẹp chỉ là
một hiện tượng tạm thời.
Sự thoải mái tạm thời,
khi thân thể khỏe mạnh, chúng ta dễ dàng quên đi sự khổ đau. Tuy nhiên, sự thoải
mái này không phải là vĩnh cửu.
Quán sát các bộ phận
trên cơ thể, quan sát từng bộ phận trên cơ thể, từ đầu đến chân, nhận biết sự
thay đổi của chúng theo thời gian.
Quán sát các cảm giác
trên cơ thể, chú ý đến những cảm giác như nóng, lạnh, đau, ngứa...
Tưởng tượng về sự vô
thường của thân thể, tưởng tượng về quá trình già đi, bệnh tật và chết của thân
thể.
- đây là một phần của việc thấu hiểu về sự
vô thường và không cố định của thế giới vật chất.
2. Niệm thọ:
- niệm thọ liên quan đến việc nhận thức về
tâm trí và cảm thọ.
- chúng ta nhớ rõ rằng tâm trí luôn thay đổi,
không cố định, và không thể kiểm soát hoàn toàn.
Tạo khoảng cách với cảm
xúc tiêu cực, thay vì bị cuốn theo những cảm xúc tiêu cực liên quan đến quá khứ
hoặc tương lai, chúng ta có cơ hội quan sát chúng một cách khách quan.
Nhận biết mà không
phán xét, khi nhận thấy một cảm xúc tiêu cực, hãy thừa nhận sự tồn tại của nó
mà không phán xét. Ví dụ, thay vì nghĩ "tôi thật tệ vì cảm thấy lo lắng",
hãy đơn giản nhận ra "tôi đang cảm thấy lo lắng".
Không cố gắng chống lại
cảm xúc, cảm xúc là một phần tự nhiên của con người. Thay vì cố gắng chống lại
chúng, hãy chấp nhận chúng như một hiện tượng tạm thời.
Chuyển hướng sự chú ý,
khi một cảm xúc tiêu cực trở nên quá mạnh mẽ, hãy cố gắng chuyển hướng sự chú ý
về hơi thở hoặc một đối tượng khác.
Lộ trình tâm Bát chánh
đạo có thể được diễn tả như sau:
1. Xúc: Bắt đầu từ việc
nhận thức về thân xác (niệm thân).
2. Thọ - Tưởng: Tiếp tục
với việc nhận thức về tâm trí và tinh thần (niệm thọ).
3. Chánh Niệm: Tập
trung vào nhận thức rõ ràng về thực tại hiện tại.
4. Chánh Tinh tấn: Đam
mê và tập trung vào việc thiền tập.
5. Chánh Định: Thức tỉnh
tâm, không để tâm trí bị lạc vào thế giới vật chất hay suy nghĩ phiền não.
6. (Tỉnh giác): Tỉnh
giác là sự thức tỉnh tâm, nhận thức sâu sắc về thực tại.
Hãy tiếp tục thiền tập
và khám phá sâu hơn về bản chất thực tại qua việc thiền tập và chánh niệm. 🙏