Ðại khái ta hãy hiểu rằng sự chấp trì các học giới cơ bản này là một con
đường cần thiết để hàm dưỡng và trợ lực cho nếp sống thiền định. Ta hãy cố gắng
giữ tròn năm học giới trong một tuần lễ thôi cũng được. Rồi sau đó ta lại bỏ ra
một tuần để kiểm tra hậu quả và nếu cần có thể chọn lựa một học giới thích hợp.
Sau đây là một vài chi tiết hướng dẫn cho từng học giới:
1. Học giới tránh sát
sanh: Dành ra một tuần
chuyên tâm để cố gắng không nói, suy nghĩ hoặc một hành động cụ thể nào có
phương hại đến tính mạng của các sinh vật. Ðiều đó có nghĩa là ta biết quan tâm
đến mọi sự sống trong thế giới quanh mình (từ con người cho đến súc vật, thậm
chí các loài thảo mộc) mà mình từ lâu vẫn lãng quên và đồng thời làm trưởng
dưỡng cái tình thương đối với vạn loài.
2. Học giới tránh trộm
cướp (thái độ thiểu dục
cẩn trọng đối với tất cả vật chất, tài sản): Dành trọn một tuần lễ nuôi dưỡng
từng tư tưởng hào sảng vị tha nào mà ta có được.
3. Học giới tránh tà dâm (đề nghị một nếp sống sinh lý hợp pháp):
Suốt một tuần lễ, từng phút nhìn ngắm những dục cảm xác thịt nào đó vừa thoáng
qua tâm hồn mình, bằng một sự ý thức tinh tế. Cứ mỗi giây phút như vậy ta hãy
kịp thời ghi nhận những tâm thái nào thật sự có mối tương quan với chúng, chẳng
hạn như một tình cảm đôi lứa hay một bức xúc tâm lý nào đó như một tâm trạng cô
đơn hoặc một khát khao thú tính...
4. Học giới tránh nói
dối: Trong suốt một tuần,
tốt nhất tránh mọi phiếm luận hoặc nói rõ hơn là đừng để mình phải hao hơi tốn
sức nhắc tới người thứ ba, tức không phải kẻ đối diện.
5. Học giới kiêng khem
tất cả các thức uống có tác dụng gây say: Ráng cố gắng chịu đựng trong một tuần hay một tháng không nhìn
tới một món kích thích nào, từ các thứ rượu nhẹ cho đến thuốc lá hoặc cả cà
phê, nếu bạn trót nghiện. Trong từng ngày ta phải can đảm nhìn thẳng vào các
nhu cầu đó của mình, đối diện với với những vật vã khi phải thiếu chúng để rồi
hoàn toàn tỉnh thức, tri nhận tất cả từng vận động tâm lý của mình trong mỗi
mỗi phút giây tự kháng này.