•gồm
chung trong câu nói ngắn gọn là "thất tình lục dục". Vậy 7 thứ tình
cảm và 6 điều ham muốn đó là những gì ?
Bảy thứ tình cảm mà mỗi chúng ta đều có như : Vui mừng, giận dữ, buồn bã, vui vẻ, yêu thương, ghét và ham muốn hay nói cách khác là hỉ, nộ, ai, lạc, ái, ố và dục vậy.
Bảy trạng thái tâm lý nầy luôn luôn tiềm ẩn ở nơi tâm thức chúng ta, hễ khi nào gặp một cơ hội thuận tiện, tự nhiên cái tình cảm ấy sẽ hiện nguyên ra bên ngoài như bộc lộ ra nơi nét mặt hay nơi cử chỉ, trong lời nói v.v... Như khi vui, người ta có bộ mặt tươi tắn, lúc buồn mặt ủ dột, lạnh nhạt.
Còn
giận thì mặt tái mét, xanh xao ; yêu thương mặt đỏ, nóng bừng v.v... Một trong
7 thứ tình cảm trên thái quá cũng khiến cho tâm sinh lý con người xáo trộn mất
quân bình và gây ra những hành động thiếu ý thức và tai hại. Để đối trị lại với
thất tình, Phật giáo đưa ra Thất-giác-chi tức là 7 điều hiểu biết đúng đắn là :
Chọn lựa phương pháp, chuyên cần, mừng vui, nhẹ nhàng, suy nghĩ, định tĩnh tâm
thức và xã bỏ những ý tưởng thấp hèn.
• Còn lục dục là gì ? Lục dục là 6 điều ham muốn đã trở thành thói quen khó sửa đổi :
- Sắc dục : Ham muốn sắc đẹp.
- Dung mạo dục : Ưa thích diện mạo đẹp đẽ.
- Tư thái dục : Mong có dáng chững chạc, dịu dàng.
- Muốn đụng chạm vào thân xác giữa nam nữ.
- Say đắm lời ngọt ngào êm dịu.
- Thích người cao lớn đẫy đà, phương phi, gọn gàng…